De RU en de HAN trekken veel jongeren naar Nijmegen. Dit drukt een sterk stempel op de verhuisstromen van en naar Nijmegen.
Ook het geboortecijfer, dat relatief laag is, wordt erdoor beïnvloed: de jonge vrouwen in Nijmegen krijgen weinig kinderen.
Een laag geboortecijfer
In absolute cijfers gezien is het aantal kinderen dat in Nijmegen geboren wordt redelijk stabiel: tussen de 1.700 en 1.800 kinderen per jaar.
Figuur: Aantal geboortes en sterfgevallen in Nijmegen. Bron: BRP.
Afgezet tegen het aantal "potentiële moeders" in de stad is dit een tamelijk laag cijfer. Onder de vrouwen in de vruchtbare leeftijd zijn er in Nijmegen veel studenten en pas afgestudeerden die relatief weinig kinderen krijgen.
Figuur: Gemiddeld kindertal in Nijmegen en Nederland, 2017. Bron: CBS.
Het gemiddeld kindertal (het aantal kinderen dat een denkbeeldige vrouw krijgt, wanneer ze haar hele leven de leeftijdsspecifieke vruchtbaarheidskansen uit een bepaald jaar heeft) ligt in Nijmegen ongeveer 15 tot 20% onder het Nederlandse gemiddelde. In de andere kennissteden is het gemiddeld kindertal ook laag.
Ongeveer driekwart van de kinderen die in Nijmegen geboren worden heeft een moeder van 30 jaar of ouder. Het aantal geboortes uit tienermoeders is laag: jaarlijks krijgen zo'n 10-15 Nijmeegse vrouwen jonger dan 20 jaar een kind.
Figuur: Geboortes per 1000 vrouwen in de leeftijdgroep, 2017. bron: CBS.
Lichte stijging in aantal sterfgevallen
Het aantal sterfgevallen in Nijmegen is vanaf een laag niveau in 2008 (minder dan 1200 sterfgevallen) de laatste paar jaar in een schommelende lijn gestegen tot rond de 1400 .
Figuur: Aantal geboortes en sterfgevallen in Nijmegen. Bron: BRP.
Figuur: Sterfgevallen naar leeftijd en geslacht, 2018. Bron: BRP.
De meeste jaren overlijden er in Nijmegen iets meer vrouwen dan mannen. De overleden vrouwen zijn over het algemeen ouder.
Na piek in aantal vestigers en vertrekkers in 2017 daling in 2018
Het aantal mensen dat zich jaarlijks in Nijmegen vestigt is jarenlang toegenomen: in 2010 betrof het ongeveer 11.000 mensen en 2017 ging het om bijna 16.000 mensen. Ook het aantal vertrekkers ging in die jaren omhoog, maar lag steeds (royaal) onder het aantal vestigers.
In 2018 is voor het eerst in jaren zowel het aantal vestigers als het aantal vertrekkers teruggelopen, maar is er nog wel steeds sprake van een vestigingsoverschot.
Het vestigingsoverschot varieert in deze periode van ongeveer 500 in 2011 tot rond de 2000 in de “topjaren” 2014 en 2017.
Figuur: Aantal vestigers, vertrekkers en migratiesaldo, 2010-2018. Bron: BRP.
Door de jaren heen zijn er grote verschillen in herkomst en bestemming van de vestigers en vertrekkers.
Figuur: Migratiesaldo naar gebied van herkomst/bestemming, 2010-2018. bron: BRP.
- In de jaren 2012-2014 en ook 2017 is er een groot vestigingsoverschot met de “rest van Nederland” (buiten de regiogemeenten).
- In 2015, 2016 en 2018 levert het buitenlands migratiesaldo de grootste bijdrage aan het vestigingsoverschot.
- In 2016 heeft de oprichting van het opvangcentrum voor asielzoekers Heumensoord een grote invloed op de cijfers. Dit centrum ligt op grondgebied van de gemeente Heumen. Veel van de asielzoekers zijn eerst ingeschreven in de gemeente Nijmegen, en vervolgens in de gemeente Heumen. Dit zorgt zowel voor een groot positief saldo op de buitenlandse migratie als een groot negatief saldo bij migratie binnen de regio.
Ook in 2018 vertrekt per saldo een relatief groot aantal Nijmegenaren naar de regio.
Veel jongeren vestigen zich in Nijmegen
Vooral jongeren, tussen de 18 en 23, 24 jaar oud, zijn heel sterk vertegenwoordigd onder degenen die in Nijmegen komen wonen. Zij zullen over het algemeen naar Nijmegen komen om hier een opleiding te volgen.
De groep vertrekkers is iets kleiner, en ook iets ouder. Hierbij ligt de piek bij de leeftijdsjaren 25-30. De studie is afgerond, een deel van de studenten verlaat Nijmegen om elders te gaan wonen of werken.
Figuur: Vestigers, vertrekkers en migratiesaldo naar leeftijdsjaar, 2018. Bron: BRP.
Niet alleen komen er veel jongeren naar Nijmegen, ook binnen de stad verhuist deze leeftijdsgroep vaak. Van de ongeveer 15.000 mensen die jaarlijks binnen Nijmegen verhuizen is een derde tussen de 15 en 24 jaar oud.
Onder deze leeftijdsgroep is de verhuismobiliteit zeer hoog: van de jongeren die in Nijmegen wonen verhuist jaarlijks een op de drie (of hij/zij vertrekt uit Nijmegen of hij/zij verhuist binnen Nijmegen).
Figuur: Aandeel per leeftijdsgroep dat in 2018 verhuisd is. bron: BRP.